مردم ایران اسفند ماه ۱۳۸۸ بار دیگر به پای صندوق رأی میروند تا مجلس یازدهم را انتخاب کنند. هرچند ایرادات بسیاری انتخابات در ایران را گرفتار کردهاند، با این حال این فرصتی است برای شهروند ایرانی تا خود را در روند انتخابات درگیر کرده، در چارچوبی مردمسالار عمل و خواست برای پاسخگویی و مسئولیتپذیری بیشتر را شکل دهد. در نظام کنونی شاید چندان مجالی برای تغییرات بزرگ باقی نباشد اما تاریخ تحولات سیاسی در ایران نشان میدهد که همیشه امکان تغییر تدریجی و ساختاری وجود دارد. از زمان انقلاب ۵۷ تا کنون بسیاری از گروههای انقلابی مواضعشان را نرمتر کرده، در بسیاری زمینهها خطمشی میانهروی و اصلاح جایگزین شدهاند.
هرچند قدرت مجلس به طور مداوم توسط بیترهبری، عوامل سپاه، شورای نگهبان و دیگر نهادها محدود میشود، با این حال انتخابات مجلس فرصتی است تا شهروند نماینده اجتماع، شهرستان و استانش را انتخاب کند. مجلس نمایهای است از تنوع سیاسی، قومی و مذهبی در کشور. نمایندگان مجلس در برهههای مختلف عملکرد حکومت را به چالش کشیده، لوایح دولت را رد کرده، و در همه دورههای ریاستجمهوری وزرا را استیضاح کردهاند. در ضمن مجلس نقش کلیدی در بررسی لایحه بودجه کل کشور بازی میکند. در طول زمان مجلس زنان بیشتری را به خود راه داده و برخی اقلیتهای مذهبی نیز نمایندگان خود را در مجلس دارند.
انتخابات امری فراتر از روز انتخابات و انداختن رأی در صندوق است. بلکه انتخابات بخشی از چرخهای است که مردم با شرکت در آن کیفیت زندگیشان را ارتقاء میدهند، چه در سطح ملی مثل انتخابات مجلس و چه در سطح محلی مانند انتخابات شوراهای شهر و روستا. انتخابات واقعی یکی از حقوق بنیادین بشر است که اگر به درستی اجرا شود حضور شهروند را تشویق کرده، مسئولیتپذیری و انتقال مسالمتآمیز قدرت را به همراه میآورد. هر انتخاباتی که میگذرد در پسش چرخهای تازه آغاز میشود با فرصتهایی تازه برای بهبود سیستم.
نبضایران از سال ۱۳۹۲ انتخابات در ایران را دنبال کرده است. در این مدت مجموعه مطالبی گرد آورده شدهاند تا مشوقی باشد برای حرکت به سوی نظامی مسئولیتپذیرتر که شهروند را در تصمیمگیری دخیل کرده به او پاسخگو باشد. برای مطالعه بیشتر مطالب زیر را دنبال کنید. در ضمن این صفحه با مطالب جدید به روز میشود. مطالب مربوط به انتخابات ریاستجمهوری و انتخابات شوراهای شهر و روستای ۱۳۹۶ را این جا مطالعه کنید.
برخی از مطالب زیر نخست برای انتخابات گذشته تهیه شدهاند.
نتایج چه بود؟
- نقشه میزان مشارکت در انتخابات
- نقشه درصد حضور رأیدهندگان در انتخابات مجلس ۱۳۹۸ طبق آمار رسمی به تفکیک حوزه انتخاباتی
- نقشه میزان رأی باطله در انتخابات مجلس ۱۳۹۸ به تفکیک حوزه انتخاباتی
- نقشه سیاسی مجلس پیش و پس از انتخابات ۱۳۹۸ - حوزههای انتخاباتی - نمودار دایرهای
- نقشه سیاسی مجلس پیش و پس از انتخابات ۱۳۹۸ - استان - نمودار دایرهای
- نقشه سیاسی مجلس پیش و پس از انتخابات ۱۳۹۸ - حوزههای انتخاباتی
- نقشه: میزان دسترسی به نتایج انتخابات به تفکیک حوزه انتخاباتی در انتخابات مجلس ۱۳۹۸
انتخابات در ایران چه طور کار میکند؟
- پیشدرآمدی بر چشمانداز انتخابات در ایران
- دادهنما: چرخه انتخابات
- نبضنامه - ساختار نظام حکومتی در ایران
- نبضنامه - شفافیت مالی ستادهای انتخاباتی در ایران
رأیدهنده باید چه نکاتی را در نظر بگیرد؟
شهروند از چه راههایی میتواند مسئولیتپذیری را ترویج دهد؟
- بازی آموزشی پیرامون حق مخفی بودن رأی
- دوره آموزش آنلاین نظارت شهروندی بر انتخابات
- وبینار/اسلادشو مخفی بودن رأی
- راهنمای نماینده نامزد انتخابات در شعبه اخذ رأی
- وبینار/اسلایدشو حقوق و وظایف نماینده نامزد انتخابات