دولت باید هر سال، پیش از پایان فصل پاییز لایحه سند بودجه سال آتی را برای بررسی و تصویب به مجلس شورای اسلامی تقدیم کند. لایحه بودجه کل کشور مهمترین سند مالی در کشور است که به طور علنی و از طرق رسمی در اختیار مردم قرار میگیرد تا شهروند ایرانی بداند منابع کشور قرار است صرف چه مواردی شود. بودجه کل کشور هم چون پنجرهای است که مردم میتوانند از آن خطمشیها و اولویتهای کلان حکومت را ببینند. هر چند که مجلس تنها بر جزئی از بودجه کنترل و نظارت دارد اما همان بخش محدود تأثیری اساسی بر زندگی فرد فرد ایرانیان دارد. طی روند تدوین و تصویب بودجه است که اولویتهای عمرانی و خدماتی کشور تعیین و انتخاب میشوند. تا چه حد نماینده شهر یا روستایتان از نیازها و اولویتهای مردم آگاه است و تا چه میزان پیگیر تأمین بودجه برای رسیدگی به آن موارد است؟ با این نگاه بودجه همچون آزمونی برای عملکرد و مسئول نگه داشتن نماینده مجلس نیز است. آیا او واقعاً شما را نمایندگی میکند؟ آیا به او دسترسی دارید و آیا او با شما و دیگر اعضای جامعه ارتباط برقرار میکند؟
بحث عمومی در مورد جنبههای مختلف بودجه در نهایت میتواند منجر به بهبود کیفیت زندگی شهروندان شود، زیرا دست آخر نمایندگان مجلس باید لایحه بودجه را تصویب کرده آن را به قانونی بدل کنند که سال آینده مطابق آن بودجه هزینه شود. برای درک بهتر روند بودجه در کشور میتوانید پیشدرآمد نبضایران بر پایش بودجه در کشور را مطالعه کنید.
منبع متن لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ کشور (دانلود پیدیاف پایین این صفحه) وبسایت سازمان برنامه و بودجه کشور است. این سازمان طی نموداری جامع برنامه و روند تهیه لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ را به تصویر کشیده بود که هنوز مفید است. برای مشاهده نمودار اینجا کلیک کنید.