بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، شوراهای محلی بایستی به عنوان بخش ضروری در فرآیند تصمیم‌گیری و مدیریت محلی کشور درنظر گرفته شوند. نخستین دوره انتخابات شوراها در سال ۱۳۷۷، در دوره ریاست‌جمهوری سید محمد خاتمی برگزار شد. از آن پس، هر چهار سال حدود ۲۰۰ هزار نفر به عنوان نمایندگان مردم در شوراهای شهر و روستا انتخاب می‌شوند. این نمایندگان از میان خود اعضای شوراهای بخش، شهرستان، استان و شورای عالی استان‌ها را انتخاب می‌کنند.
به طور معمول، شهروندان در سطوح محلی بهتر امکان تعامل با مسئوالین را داشته، تصمیم‌گیری‌ها اغلب بر زندگی روزمره آنان تاثیر مستقیمی دارد. مطابق قانون حضور شهروندان و رسانه‌ها در جلسات شورای شهر و روستا آزاد است. اعضای شورا می‌بایست برای دیدار و تعامل با شهروندان و شنیدن مشکالت و مسائل‌شان آماده باشند. حمل و نقل عمومی، جمع‌آوری زباله، رسیدگی به وضعیت معابر و فضای سبز از موارد کیفی هستند که ساکنان مناطق شهری به طور روزمره با آن سر و کار دارند. شهروندانی که با حقوق خود آشنا باشند می‌توانند از راه صحیح مقامات و دست‌اندرکاران را تشویق به مسئولیت‌پذیری کنند. به کمک چنین درکی شهروندان می‌توانند نسبت توانائی مسئولان را با حداقل انتظارات و الزامات انجام کار سنجیده، ارزیابی کنند تا چه حد این مدیران پیگیر خواست رأی‌دهندگان هستند.
این پیش‌درآمد تلاش می‌کند تا برپایه تجزیه و تحلیل ضوابط قانونی وظایف و مقررات حاکم بر شوراهای شهر و روستان در ایران را فهرست‌وار شرح دهد. شهروندان به استناد این شرح وظایف می‌توانند پیگیر عمل به قانون و پاسخگوئی توسط مقامات اداری شهر و روستای محل زندگی‌شان شوند. چنین رویه‌ای سرانجام به تشویق مسئولیت‌پذیری در سطوح محلی منجر خواهد شد.
محتویات
- شهرداری ها
- وظایف شهرداری ها
- بودجه شهرداری
- مسئولیت های مالی
- شوراهای شهر، روستا، استان و بخش
- انتخابات شوراها
- تشکیالت شوراها
- اعضای شورا
- وظایف و مسئولیت های شوراها
- وظایف و اختیارات خاص شورای روستا
- وظایف و اختیارات خاص شورای شهر
- دسترسی عمومی و شفافیت
- مشارکت شهروندان در امور شوراها
- مسئولیت ها و وظایف انجمن شورایاری
- جداول
- ساختار دولت مرکزی و شوراها در ایران
- مدرک تحصیلی مورد نیاز داوطلبان شوراها
- کمیته ها و کمیسیون های شوراها
- تعداد اعضای شورا با توجه به آمار جمعیتی
