این هفته با حقوق بشر در ایران
حقوق زن
۴ آذر، روز جهانی حذف خشونت علیه زنان، گروهها و افراد فعال در زمینه حقوق زن توفان تویتری را به زبان فارسی به راه انداختند با هشتگ #خشونت_علیه_زنان. کاربران تویتر جنبههای مختلف خشونت علیه زنان در ایران را از طریق این هشتگ اعلام میکردند. گزارش جدید مجمع جهانی اقتصاد، ایران را در کنار یمن، پاکستان، سوریه و چاد در قعر شکاف جنسیتی در جهان قرار داده.
اقلیتهای مذهبی
۲۴ آبان، محل کسب و کار دو شهروند بهائی در شهر قائمشهر پلمپ شد. علت این کار، تعطیلی مغازه بهائیان هنگام تعطیلات مذهبی بهائی ذکر شده. به گزارش هرانا، در شش ماه نخست سال جاری، بیش از ۱۷۰۰ مورد پلمپ کسب و کار بهائیان اتفاق افتاده است.
۲۵ آبان، دست کم ۱۵ بهائی در شهرهای تهران، اصفهان و مشهد بازداشت شدند. دلیل بازداشت این افراد اعلام نشده.
محاکمات
۲۶ آبان، دادگاه انقلاب ریحانه طباطبائی، روزنامه نگار را به یک سال حبس و دو سال محرومیت از فعالیتهای سیاسی و رسانهای محکوم کرد. دادگاه طباطبائی ۹ آذر سال گذشته برگزار شده بود، اما حکم دادگاه آبان امسال صادر شد.
اینترنت
۲۹ آبان، کانال نبضایران در شبکه تلگرام راهاندازی شد. شهروندان ایرانی داخل و خارج از کشور میتوانند از طریق عضویت در این کانال، از آخرین اخبار، اطلاعات و تحلیلها پیرامون وضعیت حقوق بشر و حقوق شهروندی در کشور آگاه شوند. کانال تلگرام نبضایران را میتوان از طریق این لینک دنبال کرد.
بازداشت خودسرانه
۲۵ آبان، هادی حیدری، کارتونیست روزنامه شهروند، در دفتر این روزنامه بازداشت شد. هنوز علت و مکان نگهداری این کارتونیست مشخص نیست.
۲ آذر، محمد نوریزاد، فیلمساز منتقد و هشت تن دیگر از فعالان مدنی در کشور بازداشت شدند. این افراد در روز بازداشت قصد داشتند در یک تجمع اعتراضی مقابل دفتر «لاستیک دنا» شرکت کنند.
۱۰ آذر، یغما گلرویی، شاعر، در خانهاش بازداشت شد.
۱۱ آذر، بیش از ۹۰ تن از روزنامهنگاران کشور طی نامه سرگشادهای خواهان آزادی بی قید و شرط چهار روزنامهنگار بازداشتی، عیسی سحرخیز، احسان مازندرانی، سامان صفرزایی و آفرین چیتساز شدند. آبان ماه گذشته و در پی سخنرانی رهبر جمهوری اسلامی علیه نفوذ غرب در کشور، سپاه پاسداران اقدام به دستگیری چند تن از روزنامهنگاران و کنشگران مدنی در کشور شد. این دستگیریها آغازی بود بر موج تازهای از بازداشتها در کشور. دو روز پس از انتشار این نامه، علی مطهری، نماینده مجلس، به دو وزارتخانه اطلاعات و دادگستری تذکر داد. او از این وزارتخانهها خواست توضیح دهند چرا «اطلاعات سپاه پاسداران» اقدام به بازداشت خبرنگاران میکند. مطهری این بازداشتها را غیرقانونی میداند.
حقوق زندانی
۲۵ آبان، نرگس محمدی، وکیل مدافع فعال در زمینه حقوق بشر و زندانی سیاسی، در نامه سرگشادهای به عباس جعفری دولتآبادی، دادستان تهران، نسبت به رفتارهای غیرقانونی و شکنجه در زندانها اعتراض کرده، از او خواست به این موضوع رسیدگی کند.
۵ آذر، آتیلا حقشناس از ادامه اعتصاب غذای همسر و پسرش در زندان ابراز نگرانی کرد. سیمین عیوضزاده در اعتراض به بازداشتاش دست به اعتصاب غذا زده. وی که مادر امید علینژاد است برای آزادی پسرش مقابل زندان اوین اعتراض میکرد که توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد. امید علینژاد نیز در اعتراض به بازداشت مادرش در اعتصاب غذا به سر میبرد.
۶ آذر خبر رسید که محمد حمیدی، زندانی سیاسی عرب زندان شیبان اهواز به طرز مشکوکی جان خود را از دست داده. مقامات زندان علت مرگ حمیدی را سکته قلبی اعلام کردهاند، اما خانواده او که هفته پیش از فوت با او ملاقات کرده بودند، وضعیت روحی و جسمی او را هنگام ملاقات بسیار عالی توصیف میکنند. حمیدی از سال ۱۳۸۷ زندانی بود.
۱۲ آذر، محمود بهشتی لنگرودی، سخنگوی پیشین انجمن صنفی معلمان، با انتشار نامهای خبر از اعتصاب غذای خود داد. بهشتی لنگرودی از پنج آذر در اعتراض به حکم نه سال زندان خود دست به اعتصاب غذا زده. تلاش معلمان کشور در سالهای اخیر برای افزایش حقوق و دستمزدشان با سرکوب و بازداشت فعالان صنفی روبرو شده است.
انتخابات
۳ آذر، نبضایران شماره جدید نبضنامه را منتشر کرد. این شماره طرح استانی شدن انتخابات و تأثیرات آن در صورت تصویب و اجرائی شدن را از جنبههای گوناگون مورد بررسی قرار میدهد. بهار گذشته، پارلمان در ایران طرح استانی شدن انتخابات مجلس در کشور را تصویب کرد. هرچند که این طرح توسط شورای نگهبان رد و به مجلس بازپس فرستاده شده، اما احتمال میرود حامیان آن، با ایجاد اصلاحاتی طرح را دوباره به دستور کار مجلس باز گردانند. نبضنامه، گاهنامه تحلیلی نبضایران، همزمان به زبان فارسی و انگلیسی منتشر میشود. همچنین میتوانید نبضنامه را از طریق صفحه نبضایران در تریبون زمانه دنبال کنید.
۱۲ آذرماه، شورای هماهنگی اصلاحطلبان از قوه قضائیه ایران خواست تا با برهمزنندگان سخنرانیهای انتخاباتی مقابله کند. در هفتههای گذشته برخی سخنرانیهای انتخاباتی اصلاحطلبان توسط نیروهای فشار و لباس شخصی در شهرهای مختلف با اختلال روبرو شده یا لغو گردیدهاند.
آزادی بیان
۹ آذر، موضوع لغو کنسرتهای موسیقی در کشور با نامه رسول خادم به وزارت ارشاد دوباره به صدر خبرها آمد. هنگام مراسم اختتامیه رقابتهای کشتی باشگاههای جهان، ماموران امنیتی مانع اجرای سرود ملی کشور توسط ارکستر سمفونیک تهران شدند. دلیل این ممانعت، حضور نوازندان زن در ارکستر اعلام شد. رسول خادم، رئیس فدراسیون کشتی ایران، از وزرات ارشاد میخواهد که در آینده اجرای کنسرتهای برنامهریزی شده را تضمین کند.
۱۲ آذر، روزنامه واشنگتن پست در آمریکا، پانصدمین روز بازداشت جیسون رضائیان، خبرنگار خود در ایران را چوبخت ضد. رضائیان اخیرا در دادگاه انقلاب به جرم جاسوسی برای آمریکا مجرم شناخته شده، هرچند ناظران بینالمللی و فعالان مدنی، روند دادرسی را مخدوش و اتهامات او را سیاسی ارزیابی کردهاند. علی رضائیان، برادر جیسون، طوماری را برای آزادی جیسون آماده کرده. این طومار که قرار است به دفتر نمایندگی ایران در سازمان ملل ارسال شود، بیش از نیم میلیون امضاکننده دارد.
۱۳ آذر، حسین نوشآبادی، سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اعلام کرد که «بر اساس قوانین» این وزارتخانه، هرگونه همکاری با شبکههای [رادیو- تلویزیونی] ماهوارهای خارج از کشور جرم تلقی شده و برار مقررات با متخلفان برخورد خواهد شد.
همان روز، دیوان عدالت اداری در ایران رأی داد که از این پس، وبسایتها برای فعالیت نیازی به مجوز از طرف دولت نخواهند داشت. پیش از آن، وزارت ارشاد با تفسیری از قانون مطبوعات وبسایتهای خبری فعال در ایران را مستلزم دریافت مجوز از این وزارتخانه کرده بود. برخی ناظران معتقدند که این اقدام قوه قضائیه، بیش از آنکه به منظور تضمین آزادی بیان در ایران انجام شده باشد، قدمی است برای پشتیبانی از وبسایتهای محافظهکار منتقد دولت که توسط وزارت ارشاد تحت فشار قرار گرفته بودند.
نهادهای بینالمللی
۲۹ آبان، حسین جابرانصاری، سخنگوی وزارت خارجه ایران اعلام کرد که ایران برای قطعنامههای حقوق بشری سازمان ملل ارزشی قائل نیست. اخیرا، کمیته حقوق بشر سازمان ملل طی قطعنامهای از وضعیت حقوق بشر و آزادی بیان در ایران انتقاد کرده، خواهان برگزاری انتخاباتی آزاد و شفاف در کشور شده است.
اعدام
۹ آذر، علیرضا شاهی به جرم قتل اعدام شد. شاهی، متهم به انجام قتلی بود که پیش از ۱۸ سالگی انجام شده. اعدام خلافکاران کودک در ایران با وجود اعتراضها به این اقدام ادامه دارد.
همان روز، چهار زندانی در شهرهای رشت و زاهدان به اتهام جرائم مرتبط با مواد مخدر اعدام شدند.