این هفته با حقوق بشر در ایران
حقوق کنشگران
اخیرا گروه‌های حقوق بشری خبر از آغاز موج تازه‌ای از بازداشت کنشگران ایرانی در ماه‌های اخیر داده‌اند.
قاضی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب، آتنا دائمی، کنشگر در زمینه حقوق کودک و حقوق مدنی را تهدید کرده که اگر به تماس با احمد شهید، گزارش‌گر ویژه سازمان ملل در زمینه حقوق بشر در ایران، اعتراف نکند، او رابه زندان قرچک در ورامین انتقال خواهد داد. دائمی که با اتهاماتی از جمله تبلیغ علیه نظام روبروست، مدتی از دوره بازداشت موقت‌اش را در شرایط غیربهداشتی، در زندان انفرادی گذرانده. اخیرا، بنا به درخواست خانواده آتنا دائمی، امید علی‌شناس، علی نوری و ئاسو رستمی، دادگاه این افراد به مدت ده روز به تعویق افتاده.
حقوق زنان
لیلا ارشد و سرور منشی‌زاده، مدیران «خانه خورشید»، نخستین مرکز کاهش آسیب‌های زنان خیابانی در ایران، مدیریت این سازمان را رها کرده‌اند. دلیل‌اش ناتوانی در تأمین بودجه و عدم همکاری مسئولان اعلام شده. با وجود تأکید دولت بر تقویت نقش سازمان‌های مردم‌نهاد، مدیران این سازمان‌ها در عمل با عدم هماهنگی‌ها و مشکلات ساختاری دست و پنجه نرم می‌کنند که گاه ادامه کار را برای‌شان ناممکن می‌سازد.
۲۹ دی، سازمان عفو بین‌الملل خواستار آزادی بدون قید و شرط مهدیه گلرو، فعال حقوق زن شد که بیش از دو ماه است که بدون تفهیم اتهام در بازداشت به سر می‌برد. گلرو که بخاطر اعتراض به اسیدپاشی‌ها در اصفهان بازداشت شده، از دسترسی به وکیل محروم است.
در همان‌روز، گروهی دیگر از کنشگران حقوق زن در خانه‌شان در تهران بازداشت شدند. زهرا خندان و سها مرتضائی در میان بازداشت شدگان هستند. هرچند جزئیات بازداشت‌ها هنوز روشن نشده، اما به نظر می‌رسد که بازداشت‌های اخیر نیز در ارتباط با اعتراض به اسیدپاشی‌ها علیه زنان در اصفهان انجام شده باشند. عاملان اسیدپاشی هنوز بازداشت نشده‌اند.
حقوق روزنامه‌نگاران و آزادی بیان
ژیلا بنی‌یعقوب و همسرش بهمن احمدی‌اموئی از گیرندگان جایزه آزادی بیان آکسفم در سال ۲۰۱۵ میلادی هستند. هردو نفر به دلیل فعالیت‌های روزنامه‌نگاری‌شان در ایران مورد بازجوئی و حبس‌های طولانی مدت قرار گرفته‌اند.
۲۴ دی، اعلام شد که جیسون رضائیان، خبرنگار بازداشتی روزنامه واشنگتن‌پست، تفهیم اتهام شده و دادگاه او به زودی برگزار خواهد شد. با این وجود، جزئیات اتهامات این روزنامه‌نگار و زمان‌بندی رسیدگی به پرونده او مشخص نیست.
روز پس از حمله‌های مرگ‌بار به دفتر مجله فکاهی چارلی ابدو در پاریس، مجوز نشر روزنامه «مردم امروز» چاپ تهران لغو شد. دلیل لغو مجوز این روزنامه، تصویر صفحه نخست آن ابراز شده که جرج کلونی، هنرپیشه هالیوودی را نشان می‌دهد که در همدردی با قربانیان حمله تروریستی پاریس گفته بود «من چارلی هستم.»
۲۹ دی، سازمان گزارش‌گران بدون مرز، تعطیلی این روزنامه را محکوم کرده، از نشریات محافظه‌کاری (همچون کیهان) که خواستار بازداشت مدیران مردم امروز شده بود، انتقاد کرد.
همان‌روز، روزنامه‌نگار زندانی، ساجده عرب‌سرخی که از بیماری دستگاه گوارشی رنج می‌برد برخلاف نظر پزشکان معالج در بیمارستان، به زندان بازگردانده شده.
۲۲ دی، تهمینه میلانی، فیلم‌ساز و کارگردان، به دلیل انتشار فیلم‌نامه آخرین فیلم‌اش «شهرزاد زن هزار و یک شب» به دادسرای فرهنگ و رسانه احضار شد. فیلم‌نامه مورد بحث دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
حقوق دانشجویان و دانش‌آموزان
در هفته‌های اخیر، دولت روحانی نسبت به آموزش زبان و ادبیات محلی در مدارس ابراز علاقمندی کرده. این موضوع برای سالیان متمادی از موارد بسیار حساسیت‌برانگیز و از سویی تبعیض‌آمیز در کشور بوده. هم‌اکنون دانش‌آموزان در مناطق مختلف ایران، قادر نیستند زبان مادری‌شان (ترکی، کردی، بلوچی و ..) را در کنار زبان و ادبیات فارسی در مدارس بیاموزند و تلاش‌ها در این زمینه معمولا با سوءظن نگریسته‌شده به اقدام برای جدائی‌طلبی تفسیر می‌شود. با این حال، کارشناسان حقوق بشر، آموختن زبان و لهجه مادری را از حقوق اولیه قلمداد می‌کنند.
در همین حال، جامعه مدنی ایران و به خصوص جامعه فعال در اینترنت نسبت به تبعیض‌ها علیه دانش‌آموزان افغان در کشور حساس‌تر شده و در راه حذف آن فعالیت می‌کند. موارد اخیر، تنبیه دانش‌آموزان افغان و تهدید به اخراج از مدرسه یا عدم ثبت‌نام آنان در سال آینده تحصیلی، واکنش‌های بسیاری را در جامعه برانگیخته، تا جایی که وزارت آموزش و پرورش رسما اعلام کرد که همه دانش‌آموزان در کشور از حق تحصیل برخوردار هستند و باید در مدارس پذیرفته شوند.
دیگر مسئله مطرح در نظام آموزشی ایران، تنبیه بندی دانش‌آموزان توسط اولیاء مدرسه است. پس از مطبوعاتی شدن موارد شدید تنبیه بدنی توسط معلمان و مدیران مدارس در شهرهای مختلف، وزارت آموزش و پرورش با صدور اطلاعیه‌ای تنبیه بدنی را ممنوع و انجام آن را جرم اعلام کرد.
حقوق زندانیان
ولی درودی، زندانی سیاسی کرد، پس از ۱۸ سال به مرخصی فرستاده شد. او که درخواست‌های مرخصی‌اش در گذشته بارها رد شده بود، این بار و فقط برای ۸ روز به مرخصی آمده. درودی محکومیت زندان ابد را به جرم همکاری با احزاب کرد مخالف سپری می‌کند.
۲۲ دی، ۲۱ تن از زندانیان زندان‌های اوین و رجائی‌شهر با انتشار نامه سرگشاده‌ای نسبت به وضعیت جسمی آیت‌الله حسین کاظمینی بجنوردی، روحانی مسلمانی که به دلیل ابراز عقایدش پیرامون جدائی دین از سیاست زندانی شده، ابراز نگرانی کردند.
اول بهمن، مقامات قضائی اعلام کردند که تا کنون، پزشکان حاضر به انجام حکم قصاص مجرمی که ۹ سال پیش مرتکب اسیدپاشی شده بود، نشده‌اند. حکم قصاص این متهم شامل حذف یک چشم و گوش او توسط عمل جراحی است که به تلافی چشم و گوش از دست‌رفته شاکی پرونده انجام می‌شود. بسیاری حکم قصاص که برپایه مبانی دینی صادر می‌شود را منافی روحیه اصلاح‌گری حاکم بر قوانین مدنی می‌دانند.
اعدام‌ها
مرکز اسناد حقوق بشر ایران داده‌نمائی را منتشر کرده از وضعیت اعدام‌ها در کشور در سال میلادی گذشته ۲۰۱۴. این داده‌نما احکام اجرا شده را با تفکیک نوع جرم، گستردگی جغرافیائی اعدام‌ها و وضعیت دموگرافیکی آن نمایش می‌دهد.