گزارش گزارش سایه (Shadow Report)، مکانیزمی است که از طریق آن، سازمانهای مردمنهاد (سمنها) میتوانند موارد نقض حقوق بشر در کشورشان را در کمیته حقوق بشر سازمان ملل مطرح و پیگیری کنند. سازمان ملل متحد از طریق این مکانیزم جامعه مدنی در کشورهای عضو را قادر ساخته فارغ از مصلحتهای سیاسی، موانع و محدودیتهای حکومتی به طور مستقیم کمیته حقوق بشر سازمان را در جریان نقض حقوق بشر در کشورشان قرار دهند.
گزارش باید موارد نقض را برمبنای قوانین داخلی و معاهدات بینالمللی به گونهای مؤثر بیان کند.
راهنمای گام به گام نبضایران برای گزارش سایه مرور کاملی دارد بر فرایند تولید این گزارش. پیش از آغاز به کار چنین گزارشی باید بررسی شود که گزارشتان تا چه میزان با قوانین داخلی و بینالمللی همخوانی دارد و استدلالات آن کدام موارد را شامل میشود. برخی منابع نبضایران، همچون نظام معاهدات سازمان ملل متحد، وضعیت حال ایران در معاهدات بینالمللی، و روندهای ویژه، همچون: مأموریتهای موضوعی و کشوری، به زبان ساده و شیوهای کارآمد این موارد را شرح میدهد.
شما میتوانید با مراجعه به این اسناد میزان سازگاری گزارش سایه را با ساختارهای موجود سنجیده، ببینید چگونه میتوان از آن برای بهبود وضعیت حقوق بشر در ایران کمک گرفت.