دوهفته‌نامه نبض، ۲ مهر ۱۳۹۵

این هفته با حقوق بشر در ایران

در دوهفته گذشته

زنان در اعتراض به فتوای تازه خامنه‌ای علیه دوچرخه‌سواری، رکاب زدند؛ صدرا محقق بازداشت شد؛ همسر نازنین راتکلیف برای درخواست آزادی او به نیویورک سفر کرد و نزار زکا ده سال حبس گرفت.

حقوق زن

۲۸ شهریور، وب‌سایت رسمی آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، اعلام کرد که دوچرخه‌سواری بانوان اگر جلوی چشم نامحرم انجام شود، حرام است. هرچند دوچرخه‌سواری زنان در ایران امر تازه‌ای نیست، اما همیشه و به خصوص در مناطق سنتی‌تر با محدودیت روبرو بوده. این نخستین بار است که دوچرخه‌سواری زنان رسما حرام اعلام می‌شود. پس از اعلام این خبر، عده‌ای از زنان و دختران از شهرهای مختلف کشور تصاویر خود حین دوچرخه‌سواری را برای صفحه آزادی‌های یواشکی زنان در ایران ارسال کردند تا از این طریق اعتراض‌شان به رأی خامنه‌ای را اعلام کنند. گزارش وب‌سایت جهانی بی‌بی‌سی پیرامون این اقدام زنان ایرانی را اینجا بخوانید.

بازداشت‌ها

۲۹ شهریور، صدرا محقق، دبیر سرویس اجتماعی روزنامه شرق بازداشت شد. دلیل بازداشت و مکان نگهداری وی هنوز مشخص نیست.

محاکمات

۱۹ شهریور، نازنین زاغری راتکلیف به پنج سال حبس محکوم شد. راتکلیف که از پنج ماه پیش در بازداشت به سر می‌برد، کارمند سابق بنیاد خیریه رویترز است. حکومت ایران در سال‌های اخیر عده کثیری از شهروندان دوتابعیتی را هنگام بازدید از کشور بازداشت کرده است. برخی معتقدند که ایران از این افراد به منظور فشار بر کشورهای غربی برای گرفتن امتیاز سیاسی استفاده می‌کند. مصاحبه ریچارد راتکلیف همسر نازنین زاغری راتکلیف را در مورد حکم زندان او این‌جا ببینید.

۲۱ شهریور، سعید مرتضوی، متهم ردیف یک پرونده کشته‌شدگان بازداشتگاه کهریزک طی نامه سرگشاده‌ای از خانواده‌های قربانیان عذرخواهی کرد. مرتضوی هنگام اعتراضات به نتایج انتخابات سال ۸۸ دادستان تهران بود و به دستور او عده‌ای از معترضان بازداشتی را به بازداشت‌گاه کهریزک منتقل کردند. این افراد مورد شکنجه و بدرفتاری قرار گرفته و حداقل سه تن از آنان حین بازداشت کشته شدند. محاکمه مرتضوی سال‌هاست که ادامه دارد ولی تا کنون به نتیجه نرسیده. خانواده قربانیان و چهره‌های سیاسی واکنش‌های متفاوتی به نامه مرتضوی نشان دادند. برخی فعالان سیاسی معتقد هستند که مرتضوی تنها فرد مسئول در وقایع کهریزک نیست و دیگر آمران و عاملان آن واقعه نیز می‌بایست به دادگاه آورده شوند. برخی واکنش‌ها به نامه مرتضوی را اینجا دنبال کنید.

۲۸ شهریور، عیسی سحرخیز، روزنامه‌نگار زندانی در زندان اوین به ۲۱ ماه حبس اضافه محکوم شد. ظاهرا دلیل حکم تازه، کتابی است که سحرخیز در زندان تحت عنوان «کازینو سیدعلی» نوشته. قاضی پرونده عنوان کتاب را توهین به رهبر جمهوری اسلامی توصیف کرده است.

۳۰ شهریور، نزار زکا، شهروند لبنانی زندانی در ایران به ده سال زندان و پرداخت چهار میلیون دلار جریمه محکوم شد. زکا، کنشگر فعال در زمینه آزادی در اینترنت به دعوت دولت ایران به تهران رفته بود که بازداشت شد. بیشتر بخوانید.

حقوق زندانی

۱۹ شهریور، مهدی و حسین رجبیان، دو برادر موسیقیدان و فیلم‌ساز زندانی در زندان اوین دست به اعتصاب غذا زدند. هر دو برادر گرفتار بیماری‌هایی هستند که نیازمند درمان و مراقبت پزشکی است. با این حال، مسئولان زندان به آنان مرخصی استعلاجی اعطا نمی‌کنند. برادران رجبیان در اعتراض به محرومیت از مداوای پزشکی لازم اعتصاب غذا کرده‌اند. گزارش وضعیت این دو برادر را این‌جا دنبال کنید. ۲۵ شهریور خبر رسید که حال هر دو برادر بسیار وخیم شده و به بیمارستان منتقل شده‌اند.

۲۵ شهریور، عدالت برای ایران گزارش داد که پنج کنشگر محیط زیست پس از ۶۰ روز بازداشت هنوز در سلول انفرادی و تحت فشار بازجویان قرار دارند. ۲۶ و ۲۷ تیرماه این گروه از فعالان محیط زیست در شیراز بازداشت شدند. گمان می‌رود بهائی بودن برخی بازداشت‌شدگان دلیل اصلی فشار و بازجوئی از آنان باشد. گزارش کامل عدالت برای ایران را این‌جا مطالعه کنید.

۲۸ شهریور، گروهی از کنشگران مدنی طی نامه سرگشاده‌ای خطاب به رئیس قوه قضائیه ایران از وی خواستند عبدالفتاح سلطانی را آزاد کند. عبدالفتاح سلطانی، وکیل مدافع فعال در زمینه حقوق بشر، به دلیل قبول وکالت زندانیان عقیدتی-سیاسی محاکمه و زندانی شد. وی از بیماری‌های مختلف رنج برده و در وضعیت جسمانی ناگواری به سر می‌برد. بیشتر بخوانید.