لایحه بودجه کل کشور احتمالاً مهمترین سند مالی در ایران به حساب میآید. هر سال، پیش از پایان فصل پاییز دولت سند بودجه سال آتی را برای بررسی و تصویب توسط مجلس شورای اسلامی تقدیم نمایندگان میکند. در این بین، شهروندان نیز میتوانند با کنکاش در جنبههای مختلف این سند عمومی ببینند تا چه میزان اولیتهای زندگیشان توسط دولتمردان و مسئولان به درستی درک شده و مد نظر قرار گرفته است، کجا بودجهای صرف میشود که شاید مورد نیاز نباشد و چه نهادهایی کسر بودجه دارند. بحث عمومی در مورد جنبههای مختلف بودجه در نهایت میتواند منجر به بهبود کیفیت زندگی شهروندان شود، زیرا دست آخر نمایندگان مجلس باید لایحه بودجه را به تصویب رسانده آن را به قانون بدل کنند. برای درک بهتر روند بودجه در کشور میتوانید پیشدرآمد نبضایران بر پایش بودجه در کشور را مطالعه کنید.
منبع متن لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ کشور (زیر این صفحه) وبسایت سازمان برنامه و بودجه کشور است. این سازمان طی نمودار جامعی برنامه و روند تهیه لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ را به تصویر کشیده است. برای مشاهده نمودار اینجا کلیک کنید.
شهروندان و کنشگران در سطوح محلی و ملی میتوانند از طریق پایش روند تهیه، تصویب و اجرای بودجه شهرداریها (محلی) یا کل کشور (ملی) را زیر نظر گرفته بودجههای کشور را بهتر بشناسند. این اطلاعات پایهای فراهم میکند تا با اتکا به شواهد بتوان برای بهبود و اصلاح امور تلاش کرد. دوره آموزشی نبضایران تحت عنوان پایش بودجه در سطح محلی و ملی خواننده را بیشتر با این فرآیند آشنا میکند.