دوهفته‌نامه نبض، ۲۲ خرداد ۱۳۹۴‎‎

این هفته با حقوق بشر در ایران

آزادی بیان

۱۸ خرداد، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرد که اداره اماکن اجازه برگزاری کنسرت به کیهان کلهر و گروه بروکلین رایدر که قصد اجرای کنسرت در برج میلاد تهران را داشتند نداده. در ماه‌های اخیر لغو برگزاری کنسرت‌های موسیقی در شهرهای مختلف ایران جنجال برانگیز شده. ۲۰ خرداد ماه نیز کنسرت پرواز همای که قرار بود در تالار وزارت کشور برگزار شود، با وجود فروخته شدن بلیط، ساعاتی پیش از برگزاری لغو شد.

۱۹ خرداد، عباس جعفری دولت‌آبادی، دادستان تهران، به احمد توکلی نماینده محافظه‌کار مجلس هشدار داد که در صورت ادامه اظهار نظرها پیرامون محاکمه‌اش ممکن است دوباره محاکمه شود. توکلی که مدیر وب‌سایت الف نیز هست، به دلیل انتشار اظهارنظرهای خوانندگان زیر اخبار سایت به شش ماه حبس تعزیری محکوم شده.

حقوق اقلیت‌های مذهبی

۱۴ خرداد، لورا همتی، شهروند بهائی ایرانی-بریتانیایی در سلسله سخنرانی‌های TED شرکت و در مورد حق آموختن برای این اقلیت مذهبی در ایران سخن گفت. در ماه‌های اخیر، جنبشی جهانی برای حمایت از حق آموختن برای بهائیان در ایران به راه افتاده که بسیاری از چهره‌های معروف هنری نیز از آن حمایت می‌کنند. تعداد بسیاری دانش‌آموز و دانش‌جوی بهائی در سال‌های اخیر به‌خاطر عقایدشان از تحصیل محروم شده‌اند.

۲۲ خرداد، ۲۵ نفر از اعضای گروه عرفان حلقه در مجموع به ۶۱ سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شدند. این درحالی است که اخیرا سازمان‌های حقوق بشری نسبت به احتمال اعدام رهبر این گروه، محمد علی طاهری ابراز نگرانی کرده بودند.

حقوق دگرباشان جنسی

۵ خرداد، مجلس شورای اسلامی بررسی لایحه حمایت از ترنس‌جنسی‌ها را آغاز کرد. در حالی که حکومت جمهوری اسلامی از حقوق این اقلیت جنسیتی حمایت می‌کند، نگرانی‌ها در مورد حقوق دیگر دگرباشان جنسی، همچون همجنس‌گرایان کماکان وجود دارد. در سال‌های اخیر موارد بسیاری گزارش شده که در آن همجنس‌گرایان به انجام عمل تغییر جنسیت تشویق یا مجبور شده‌اند. همجنس‌گرائی در ایران جرم محسوب شده و در مواردی با این افراد به عنوان بیمار برخورد می‌شود.

حقوق زندانیان

بیش از ۶۰ روز از اعتصاب غذای بسمه الجبوری، زن عراقی زندانی در زندان قرچک می‌گذرد. وی که به جرم جاسوسی برای آمریکا به پنج سال زندان محکوم و زندانی شده، از ۱۹ فروردین ۱۳۹۴ نسبت به شرایط زندان، عدم اجازه دسترس‌اش به خدمات درمانی و عدم استرداد به عراق دست به اعتصاب غذا زده. گزارش‌ها حاکی از وخیم شدن وضعیت این زن زندانی است که از بیماری‌های مختلف رنج می‌برد.

بازداشت خودسرانه

نگار حائری، وکیل مدافع، که پس از ۱۰ روز بازداشت اوائل خرداد آزاد شد. ظاهرا دلیل بازداشت او نگرانی مقامات از خروج وی از کشور بوده است. آزای وی به قید تعهدی است که طبق آن هر هفته می‌بایست به بازداشتگاه اوین مراجعه کرده و امضا دهد.

۱۷ خرداد، پیرمردی ۸۳ ساله به نام خداداد مرادی، به جرم تبلیغ علیه نظام و به دلیل برگزاری نشست محیط زیستی در منزل‌اش بازداشت شد. او که میزبان گروهی از کنشگران محیط‌زیسیتی بود، تلاش می‌کرد جلوی خشک کردن چشمه الوقره در کوه‌های بختیاری را توسط سپاه پاسداران بگیرد. پسر او رضا مرادی نیز در همین رابطه بازداشت شده.

پس از آن‌که در ۱۲ خردادماه حسین ذوالفقاری معاون امنیت وزارت کشور، خبر از تشکیل ستاد امنیت انتخابات با هدف رصد فضای مجازی داد، ۱۸ خرداد، قوه قضائیه در دو اعلام جداگانه خبر از بازداشت ۷ نفر به جرم فعالیت‌ در فضای مجازی داد. یکی از این افراد متهم است که گروه‌هایی را در محیط‌های واتس‌آپ، تلگرام و لاین مدیریت می‌کرده و شش نفر دیگر نیز به جرم فعالیت در شبکه‌های اجتماعی بازداشت شده‌اند.

محاکمات

۱۸ خرداد، مصطفی عزیزی، تهیه کننده سابق تلویزیون، که بهمن ماه گذشته در تهران بازداشت شده بود به هشت سال زندان محکوم شد. جرائم او توهین به رهبری، اتهام اجتماع و تبانی علیه امنیت کشور (در داخل و خارج از ایران) ‌و اقدام علیه امنیت ملی (از طریق فعالیت در فضای مجازی)‌ اعلام شده‌اند. این در حالی است که انجمن قلم کانادا پیش از آن خواستار آزادی بدون قید و شرط عزیزی شده بود. عزیزی از چند سال پیش مقیم کانادا است.

این ماه،‌ آتنا دائمی، آتنا فرقدانی، امید علی‌شناس و ئاسو رستمی، چهار فعال حقوق کودک در مجموع به ۴۳ سال و نه ماه زندان محکوم شدند. احکام سنگین این کنشگران اعتراضات جهانی به آن را بر انگیخته است. گزارش‌گران بدون مرز این احکام را به شدت محکوم کرده، سازمان عفو بین‌الملل در بیانیه‌ای خواستار آزادی آتنا فرقدانی و آتنا دائمی شد.

۱۸ خرداد، دومین جلسه محاکمه جیسون رضائیان، همسرش یگانه صالحی و یکی دیگر از متهمان پرونده پشت درهای بسته برگزار شد. رضائیان که خبرنگار مقیم تهران روزنامه واشنگتن‌پست است، ماه‌ها بدون تفهیم اتهام در بازداشت به سر می‌برد.

در همین حال، احمد شهید، گزارش‌گر ویژه سازمان ملل پیرامون وضعیت حقوق بشر در ایران، طی سخنانی اظهار داشت که ساکت کردن روزنامه‌نگاران در ایران موجب تضعیف وضعیت حقوق بشر در کشور خواهد شد.

اعدام

۱۱ خرداد، چهار مجرم متهم به جرائم مرتبط با مواد مخدر در زندان ارومیه اعدام شدند.

۱۹ خرداد، دو زندانی در شهربابک در ملا عام به دار آویخته شدند.

۲۱ خرداد، دست کم پنج نفر در زندان قزل‌حصار کرج و ۱۲ نفر هم در زندان مرکزی ارومیه اعدام شدند.

۲۰ خرداد، موج جدید اعدام‌ها در ایران به یکی از داغ‌ترین موضوعات میان کاربران اینترنتی در ایران تبدیل شده.