درس چهار: در روز انتخابات باید بر چه مسائلی نظارت کرد

مقدمه

زمانی که این درس را کامل کردید قادر خواهید بود:

• فعالیت‌های اصلی را که در روز انتخابات رخ می‌دهد درک کنید (۲۴ خرداد)؛
• شناسایی تخلفات ویژه در روز انتخابات و ثبت و گزارش آن‌ها.

باید چه اتفاقی رخ دهد؟

روز ۲۴ خرداد، برای وزارت کشور، کاندیداها و رأی‌دهندگان هیجان انگیز و چالشی خواهد بود. کسانی که مدیریت انتخابات را برعهده دارند بایستی برخی اقدامات را برای اطمینان از مدیریت عادلانه‌، موثر و شفاف انتخابات انجام دهند.

برخی از این اقدامات که باید در روز انتخابات رخ دهد عبارتند از:

• مدیریت انتخابات : قبل از شروع رأی‌گیری، مسئولان محل‌های رأی‌گیری بایستی خالی بودن صندوق‌های رأی را بررسی و بعد آن‌ها را مهر و موم کنند(ماده ۲۹) مأموران همچنین باید مطمئن باشند که به اندازه کافی برگه‌های رأی و وسایل مورد نیاز وجود دارد و همه شهروندانی که در محل‌های رأی‌گیری حاضر می‌شوند می‌توانند رأی دهند. علاوه بر این محل رأی‌گیری باید به شکلی مهیا شده باشد که به ایرانیان اجازه دهد تا رأی‌شان را به شکل مخفی به صندوق بیاندازند(ماده ۱۰).
• فعالیت کاندیداها برای کاندیداها روز انتخابات زمانی است که تمامی تلاش تبلیغاتی نتیجه می‌دهد. کاندیداها وهواداران‌شان باید تمامی تبلیغات را قبل از انتخابات ازسطح شهرها برداشته و نباید در فعالیت سیاسی در درمحل‌های رأی‌گیری شرکت داشته باشند. (ماده ۷۲) کاندیداها اجازه دارند تا نمایندگان رسمی‌شان را به محل‌های رأی‌گیری اعزام کنند تا بر روند کار نظارت داشته باشند و لیست افرادی که به محل‌های رأی‌گیری اعزام می‌شوند را باید پنج روز قبل به مسئولان محل‌های رأی‌گیری داده باشند. ( قانون حضور نمایندگان کاندیداها در محل های رای گیری ، ۱۳۷۹).
• رأی‌گیری شهروندانی که می‌خواهند در روز انتخابات رأی بدهند بایستی کارت ملی یا شناسنامه همراه داشته باشند تا بتوانند رأی دهند. مسئولان محل رأی‌گیری کارت‌های شناسایی را بررسی می‌کنند تا مطمئن شوند که نیازهای قانونی برای رأی دادن فراهم بوده و وجود مهر انتخابات در شناسنامه را بررسی می‌کنند. همه شهروندان واجد شرایط که شناسنامه را همراه دارند و قبلا رأی نداده‌اند بایستی بتوانند بدون هیچ مشکل یا تبعیضی رأی دهند.