حال ببینیم چگونه می توانید برای حفاظت بیشتر از رایانهتان اطلاعات ارائه شده در این درس را بهکار گرفت. با ما همراه شوید تا ابزارهای مناسب برای این کار را انتخاب کرده، راههای درست استفاده از آن را بررسی کنیم.
نرمافزارهای ضدویروس و ضدجاسوسافزار
ضدویروسدرباره استفاده از نرمافزارهای ضدویروس پیشتر توضیح دادیم. ممکن است شما هم اکنون نیز روی رایانهتان ضدویروس داشته باشید، اما آیا ضدویروستان به اندازه کافی امنیتتان را تأمین میکند؟ آیا تنظیمات آن متضمن بهترین کارآیی لازم است؟ اگر پاسخ به هردو پرسش مثبت نیست، همین الان برای جایگزینی ضدویروستان دست به کار شوید و یا تنظیمات رایانهتان را اصلاح کنید.
اگر هرکدام از موارد زیر شامل حالتان میشود، شما میبایست در مورد ایمنی رایانه خود تجدید نظر کنید:
- ضدویروس نصب شده روی رایانه، لپتاپ، موبایل یا تبلتتان قفل شکسته است یا از منبعی به غیر از وبسایت اصلی یا نمایندگی رسمی آن به دستتان رسیده؛
- بهطور کلی، ضدویروس ندارید؛ یا
- همین حالا هم شک دارید که رایانهتان آلوده شده باشد.
برای حفاظت از رایانهتان به ضدویروسی نیاز دارید که ثبت شده باشد و به طور مرتب به روز رسانی شود. ما ضد ویروس Avast را پیشنهاد میکنیم. این برنامه را می توانید از این پیوند دریافت کنید. این ضدویروس مجانی است و به طور متناوب بهروزرسانی میشود. همچنین نصب آن ساده است و زمان زیادی نمیبرد. طریقه نصب ضدویروس Avast را در وبسایت امنیت در یک جبعه دنبال کنید.
علاوه بر Avast ضدویروس AVG نیز نسخه رایگان ارائه میکند. اخیراً، این ضد ویروس صفحه زبان فارسی برای مشترکات ایرانی راهاندازی کرده. دیگر گزینه مجانی قابل اطمینان Avira AntiVir Personal Edition است.
اگر فکر میکنيد رايانهتان به ويروس آلوده شده (سیستمهای ویندوز)، میبایست از سیدیهای نجات در مواقع اضطراری استفاده کنید. این پروندهها را میتوان در قالب ISO دانلود کرد. ISO قالب استاندارد برای تولید سیدی و دیویدی است. سیدیهای نجات در مواقع اضطراری AVG Rescue CD و Kaspersky Rescue Disk را میتوانید به صورت مجانی از وبسایتهای آنها (پیوندهای ارائه شده) بارگیری کنید.
برای استفاده از این ديسکهای نجات دهنده، مراحل زير را دنبال کنيد:
- پرونده ISO را از یکی از پیوندهای بالا بارگیری کنيد.
- پرونده بارگیری شده را با کمک نرمافزار تولید سیدی مثل ImgBurn روی يک سیدر کپي کنيد. سیدی را در رايانه آلوده شده قرار دهيد و رايانه را restart کنید تا از روی سیدی بالا بیاید. برای اين منظور، به محض روشن شدن مجدد رايانه، کليد F۱۰ يا F۱۲ روي صفحه کليد را فشار دهيد. باقی مراحل را از طریق دستوراتی که روی صفحه نمايشگر ظاهر میشود دنبال کنید. پس از آن سیدی شروع به پاکسازی رایانه خواهد کرد. بعد از راهاندازي مجدد، رايانه را به اينترنت وصل کنيد تا در صورت نياز ضدویروس و ضدجاسوسافزار به روزرسانی شوند. برای اطمینان همه رایانه را بهطور کامل اسکن کنید.
هیچگاه از پروندههای نجات اضطراری که از طریق سیدیهای آماده به فروش میرسد استفاده نکنید.
ضد جاسوسافزارضد جاسوسافزار Spybot Search & Destroy را میتوانید بهطور مجانی از وبسایت آن بارگیری و روی رایانه خود نصب کنید. این نرمافزار برای کشف و خنثیسازی انواع بدافزار و جاسوسافزار گزینه مناسبی است. این برنامه رایانه شما را در برابر بدافزارها و جاسوسافزارها ایمن میسازد و از آلوده شدن آن در آینده جلوگیری خواهد کرد. جزییات درباره این برنامه و روش نصب آن را در صفحه مربوطه در امنیت در یک جعبه دنبال کنید (به زبان فارسی).
Google Driveهمانطور که پیشتر اشاره شد، گوگل درایو راه امنی برای ذخیرهسازی و باز کردن پروندههای دریافتی از اینترنت فراهم میکند. اگر از نسخه وب این ابزار استفاده میکنید، همه پروندهها پیش از قرار گرفتن در آن محیط توسط ضدویروس اسکن میشوند. میان ابزارهای به اشتراک گذاری پرونده، گوگل درایو یکی از امنترین سرویسها را ارائه میکند. هرچند توصیه ما این است که کماکان حین استفاده از این ابزار نکات عمومی ایمنی را رعایت کنید.
وبگردی امن
همانطور که قبلا اشاره شد، برای مرور وب بهتر است تا از مرورگر فایرفاکس استفاده کنید. این مرورگر از حفرههای امنیتی بسیار کمتری نسبت به دیگر نمونههای تجاری برخوردار است و از طریق افزونهها (Plugin) به کاربران امکان گسترش امکانات خود را میدهد. یکی از افزونههای بسیار کارا، NoScript نام دارد. این افزونه برای کاربران امکان مسدود سازی جاوا اسکریپت در وبسایتهای ناشناخته را فراهم میسازد. اطلاعات بیشتر در مورد شیوه نصب و استفاده از این افزونه را در وبسایت امنیت در یک جعبه دنبال کنید.
دیوارآتشین (Firewalls)
اگر از سیستم عاملهای مک یا گنو لینوکس استفاده میکنید. این سیستمها مجهز به دیوار آتشین قدرتمند و قابل اطمینان مختص به خود هستند. میبایست اطمینان حاصل کرد که تنظیمات مربوطه به درستی انجام شده باشند. برای انجام این تنظیمات در گنو لینوکس رابط کاربری GUFW توصیه میشود. همچنین برای کاربران مک رابط کاربری NoobProof یا IPSecuritas را توصیه میکنیم. سیستمعاملهای ویندوز نیز گرچه با دیوارآتشین عرضه میشوند اما کماکان به نصب برنامههای خارجی برای مراقبت از خود نیاز دارند. ما دیوار آتشین کومودو (Comodo) را به کاربران ویندوز پیشنهاد میکنیم. شیوه نصب و استفاده از این نرمافزار را در وبسایت امنیت در یک جعبه دنبال کنید.
منابع مفید
- فهرستی از ویروسهای رایانهای شناخته شده (ویکیپدیا)
- پاسخ به پرسشهای متداول پیرامون بدافزارها (موسسه SANS).
- چگونه از رایانه خود در برابر حمله بدافزارها و هکرها محافظت کنید (Security in a box) (انگلیسی)
- امنیت دیجیتال و حریم خصوصی برای مدافعان حقوق بشر (انگلیسی)
- امنیت فضای دیجیتالی و حریم خصوصی مدافعان حقوق بشر (فارسی)
- برنامه کمک هزینههای امنیتی برای مدافعان حقوق بشر (فارسی)
- خودآموز امنیت و حفاظت برای مدافعان حقوق بشر (فارسی)
- کمک اضطراری خط مقدم به مدافعان حقوق بشر در زمینه امنیت دیجیتالی (فارسی)
- جعبه کمکهای اولیه دیجیتالی (انگلیسی)